KÜLTÜREL BOYUT I Chesterfield
Chesterfield (Çestirfild) bir sigara markası. Gündeme getirme sebebimiz ise bu sigara paketinin üzerindeki desen.
Bir süre önce Chesterfild sigarası almak için girdiğim bir markette, “O sigarayı satmıyoruz. Üzerinde cami resmi var” cevabını aldım.
O ana kadar dikkatimi çekmeyen paketi dikkatlice inceledim. Gerçekten de camiyi andıran silik bir desen vardı. Ama kesin bir şey söylemek zordu.
Aradan bir süre geçti. Saygı duyduğum bir dost beni bu konuda uyarmak ihtiyacı hissettiğini belirterek şunları söyledi: “Bak bu sigara paketinin üzerinde şampanya kadehi ve cami resmi yanyana. Paket bitince çöpe atıyorsun. Cami resmini çöpe attığın için de günaha giriyorsun.”
Dostumun bu ikazına teşekkür ettim. Dedikleri gibi cami resminin yerlerde sürünmesine, çöpe atılmasına sebep olmamamız gerekir. Böyle hassasiyet sahibi bir dosta ancak teşekkür edilir. Kabe, cami resimleri, Kur’an-ı Kerim yazıları muhteremdir. Üzerine basmamak, yere düşmüşse kaldırıp yüksek bir yere konulmalıdır. Muteber dini eserlerde, üzerinde cami, kabe resmi bulunan secaade kullanmak da aynı sebeplerle uygun görülmemektedir. Çünkü namaz kılmak için de olsa seccade üzerindeki kabe, cami resmi ayak altına alınmaktadır.
Fakat haç resmi üzerinde namaz kılınabilir. Zira haç dinimize göre küfür alametidir ve ayak altına alınabilir. Üzerinde Besmele-i Şerif yazılı kaşıklar da, bulaşık ve yemek artıkları arasında kalmaktadır.
Bütün bunlar çok ince ve önemli konulardır. Hürmet veya hakaret gibi iki önemli davranış biçimi söz konusudur. Rahmet-i İlahi veya Gazab-ı ilahiye sebep olabilecek mıkyasta önemli noktalardır.
Konumuza dönersek, Chesterfield sigarasının üzerinde gerçekten de cami resmi varsa kaldırılmalıdır. Anadolu insanının dini hassasiyetine hatta bütün dünya Müslümanlarının inancına saygı gösterilmelidir.
Chesterfield sigarısını alıp içmemem konusundaki uyarıların devam etmesi üzerine ben de araştırmalarımı sürdürdüm. Bakın bu kelime ile ilgili neler buldum:
İlköğretim 8. Sınıf Türkçe kitabı (M.E.B. 1999 yayını)’nın 8. Sayfasında Chesterfiled imzalı bir özdeyiş var:
“Gençken bilgi ağacını dikelim ki yaşlandığımız zaman gölgesinde barınacak bir yerimiz olsun.” Bu özdeyişin sahibi muhtemelen Chesterfield kontu İngiliz siyaset adamı, diplomat ve edebiyatçısı Philip Shanhop’dir.
Milliyet gazetesi yayını Büyük Larousse’un ilgili maddesinde Chesterfield, Büyük Britanya’da (Derbyshire) kent. Pennin dağlarının güney ucu kenarında Sheffield’in güneyinde 71000 nüfuslu, XIV. Yüzyıldan kalma kilise, (George Stephenson’un mezarı), maden kömürü yatağı. Metalurji, makine ve elektrikli gereçler yapımı.
Adı geçen George Stephenson ise demiryolunu ilk kez yapan bir İngiliz Mühendis. (1781-1848). Buhar gücüyle lokomotif işletti ve İngiltere’nin önemli köprülerini inşa etti.
Bu bilgiler ışığında, Chesterfield’in İngiltere’de bir sanayi kenti olduğunu, bu kentte, XIV. Yüzyıldan kalma bir kilise ve George Stephenson’un mezarının bulunduğunu anlıyoruz. Chesterfield sigarasının kutusundaki desenin bu kenti temsil eden bir manzara olması kuvvetle muhtemeldir. Kilise ve fabrika bacaları ilk bakışta minare, cami izlenimi veriyor olabilir.
Amerika ve Avrupa, tarihine hastalık derecesine sahip çıktığı için, kendilerince önem taşıyan Chesterfield kentinin adını bir sigaraya ve logonun fonuna şehrin bir siluetini yerleştirmişlerdir.
Araştırmaların söz konusu sigara paketinin üzerindeki desenin (her ne kadar o intibayı uyandırsa da) cami ile ilgili olmadığı yönünde kanaat hasıl etmiştir. Başkaca bilgisi ve belgesi olan bunları bizimle paylaşır, bizi aydınlatır ikna ederse, kendilerine minnettar olur ve elbette ki tavrımızı ona göre belirleriz.
SEFA KOYUNCU I YENİ MERAM GAZETESİ – 8 MAYIS 2000
